درمان شب ادراری کودکان از نظر روانی

شب ادراری کودک

توضیحات دکتر پریسا یاسمی نژاد روانشناس کودک و نوجوان در کرمانشاه:

شب ادراری از جمله اختلالاتی است که در کودکان زیر پنج سال دیده می شود، اما می تواند تا سنین مدرسه و یا نوجوانی نیز ادامه پیدا کند. شب ادراری، با عنوان یک اختلال جدی و مز

من در نظر گرفته نمی شود و معمولا با بزرگ شدن کودک برطرف خواهد شد.

آن چه که اهمیت دارد این است که والدین کودک خود را درک کنند و به دنبال یافتن راه حلی برای رفع این مشکل باشند.

در خصوص میزان شیوع شب ادراری باید بگوییم، حدود بیست درصد کودکان در سنین زیر 5 سال، شب ادراری را تجربه می کنند و این مورد در حدود ده درصد تا هفت سالگی ادامه پیدا خواهد کرد.

شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد به سایت دکتر پریسا یاسمی نژاد مراجعه و با پزشک مشورت نمایید. برای دریافت وقت مشاوره می توانید با شماره تماس 08337296769 تماس حاصل نمایید. همچنین می توانید از اینستاگرام دکتر پریسا یاسمی نژاد دیدن فرمایید.

انواع شب ادراری

دو نوع شب ادراری وجود دارد:

شب ادراری اولیه: در این نوع شب ادراری، کودک هیچ کنترلی بر روی مثانه خود ندارد و تخت او همیشه خیس خواهد بود.
شب ادراری ثانویه: در این نوع شب ادراری، کودک برای مدت زمان شش ماه شب ها کنترل مثانه خود را در اختیار دارد، اما بعد از گذشت این مدت شاهد خیس شدن رختخواب او خواهیم بود.

شب ادراری اولیه از ثانویه شایع تر است.

شب ادراری ثانویه در کودکان بالای پنج سال و نوجوانان دیده می شود، که حتما باید تحت درمان قرار بگیرند. چرا که شب ادراری در این سن می تواند نشانه ای باشد از عفونت مجاری ادراری، سایر مشکلات مربوط به سلامتی مانند مشکلات عصبی و یا استرس.

بیشتر بخوانید: درمان سریع استرس و اضطراب، اختلال اضطرابی در کودک و نوجوان

علت شب ادراری کودکان

با این که علت اصلی شب ادراری در کودکان به طور قطعی مشخص نیست، اما این اختلال می تواند به دلیل تاخیر در رشد یکی از نواحی زیر در شب هنگام باشد:

مثانه: فضای کم مثانه در شب
کلیه: تولید زیاد ادرار در شب
مغز: هوشیار نبودن مغز در طول شب

در نوزادان و کودکانی که تازه به راه رفتن افتاده اند، ارتباط میان مغز و مثانه به طور کامل شکل نگرفته است، به همین خاطر هر زمان که مثانه از ادرار پر شود، آن را تخلیه می کند. با رشد و بزرگ شدن کودک، ارتباط میان مغز و مثانه نیز کامل می شود و کودک زمان تخلیه مثانه را تحت کنترل خواهد داشت.

ریسک فاکتورهای موثر در شب ادراری کودک

از جمله عوامل موثر در بروز شب ادراری کودک می توان به موارد زیر اشاره کرد:

عوامل ژنتیکی. در صورتی که یکی از والدین تجربه شب ادراری قبل از پنج سالگی را داشته، احتمال مشاهده این اختلال در فرزند آن ها نیز تا چهل درصد وجود دارد. در صورت سابقه وجود این اختلال در هر دو والدین، احتمال بروز شب ادراری در هر فرزند حدود هفتاد درصد خواهد بود.
استرس. استرس و اضطراب، یکی از شایع ترین دلیل بروز شب ادراری ثانویه می باشد. کودکان معمولا زمان جابجایی منزل و یا عوض شدن مدرسه، جدا شدن والدین و یا از دست دادن یکی از والدین دچار استرس می شوند.

این استرس می تواند یکی از دلایل شب ادراری در آن ها باشد. درمان استرس منجر به رفع شب ادراری خواهد شد.

خواب عمیق. الگوی خواب عمیق می تواند بخشی از روند رشد باشد. این حالت معمولا در سن بلوغ و دوران دبیرستان اتفاق می افتد.
آپنه انسدادی خواب یا خر و پف کردن. در برخی موارد، شب ادراری می تواند به دلیل آپنه انسدادی خواب و یا خر و پف باشد. در کودکان، ممکن است که جریان هوا در طول تنفس به هنگام خواب قطع شود، این حالت می تواند به دلیل بر هم خوردن تعادل مواد شیمیایی در مغز باشد، که خود باعث تحریک شب ادراری نیز خواهد شد.
یبوست. مثانه و روده در نزدیکی هم قرار دارند. مسدود شدن روده که اصطلاحا یبوست نام دارد، باعث می شود فشار بیشتری به مثانه وارد شود و کودک کنترل مثانه خود را از دست بدهد. در چنین شرایطی، حتما باید نسبت به درمان یبوست اقدام شود.

در صورتی که کودک شما هنگام دفع مدفوع با درد و کشیدگی مواجه می شود، این حالت می تواند منجر به شب ادراری در او شود.

بیماری های کلیوی و مثانه. ابتلا به این قبیل مشکلات می تواند باعث عدم کنترل مثانه چه در شب و چه در طول روز شود.
مشکلات عصبی. گاهی مشکلات مربوط به عصب و نخاع همزمان با رشد کودک و یا در اوایل کودکی می تواند منجر به شب ادراری شود. در صورت مشاهده علائمی مانند بی حس شدن و یا درد در پاها، حتما نسبت به درمان اقدام کنید. البته به ندرت پیش می آید که مشکل عصبی دلیل شب ادراری باشد.
سایر شرایط پزشکی و یا مصرف دارو. در برخی موارد، ابتلا به شرایط خاص پزشکی مانند دیابت می تواند علت شب ادراری کودک باشد. مصرف برخی داروها نیز احتمال شب ادراری را افزایش می دهند.

تشخیص و ارزیابی شب ادراری

در شب ادراری ابتدا باید سوابق پزشکی و مواردی همچون علائمی از مشکلات ادراری مانند دفع ادرار اضطراری و یا درد هنگام ادرار و مدفوع بررسی گردد. الگوی خواب کودک و هم چنین سلامت خانواده نیز از جمله مواردی هستند که باید به آن ها پرداخته شود.

معاینه فیزیکی کودک و آزمایش خون نیز می تواند مفید باشد. این تست، عفونت مجاری ادراری را نشان می دهد.

درمان شب ادراری کودک

درمان شب ادراری بستگی به علت بروز آن دارد. در کل، دنبال کردن اقدامات درمانی به تسکین و توقف شب ادراری کمک می کند.

آلارم (زنگ خطر شب ادراری)

تحقیقات نشان می دهند استفاده از آلارم کمک می کند کودک در طول شب خشک بماند. این زنگ هشدار زمانی که لباس زیر کودک خیس می شود، به ارتعاش و ویبره در می آید. به مرور زمان، مغز یاد می گیرد که برای دفع ادرار باید به دستشویی رفت.

این روش درمانی مستلزم حضور فعال والدین است تا این اطمینان حاصل شود که کودک از خواب بیدار می شود و دستشویی می رود.

مصرف دارو

تنها دو دارو به درمان شب ادراری کمک می کنند: ایمی پرامین و دسموپرسین. نکته مهم در خصوص درمان دارویی این است که با قطع مصرف دارو، احتمال بازگشت شب ادراری وجود دارد.

ایمی پرامین، در برخی کودکان مبتلا به شب ادراری جواب می دهد. از آن جایی که امکان مصرف بیش از حد این دارو وجود دارد، والدین باید در خصوص میزان و نحوه مصرف این دارو دقت داشته باشند.

دسموپرسین، به کاهش تولید ادرار و بهبود شب ادراری کمک می کند. این دارو در دو فرم اسپری بینی و قرص در دسترس می باشد. بعد از مصرف این دارو، هیچ گونه آب و مایعاتی نباید مصرف شود تا نظم الکترولیت ها بر هم نخورد.